​

Fibroadenomlar kadınların yaklaşık %10 unda rastlanan memenin iyi huylu tümörleridir. Genç kadınlarda, özellikle 15-30 yaş arasında daha sık görülürler. Östrojen etkisiyle büyüdüklerinden üreme çağında ve hamileliklerde büyüme hızlanır. Fibroadenomlar muayenede elin altından kayan, hareketli ve lastik kıvamında kitleler şeklinde hissedilirler. Tek ya da çok sayıda olabilirler, çapları genellikle 3 cm nin altındadır ancak bazen dev boyutlara ulaşabilen fibroadenomlar da görülebilir.

​

Bazı fibroadenomlar büyümezler ve ultrason görünümleri çok tipiktir. Bu tür fibroadenomların sadece ultrasonla tekip edilmesi yeterlidir. Ancak fibroadenom olduğu düşünülen kitleler büyürse ya da ultrason görünümleri şüpheliyse iğne biyopsisi yaparak tanının kesinleştirilmesi gerekir. Fibroadenomlar büyükse, takipte büyüyorsa, ağrı yapıyor ya da hastayı rahatsız ediyorsa genellikle tedavi edilirler. Bazı durumlarda, hastalar yıllarca süren tedirgin edici takipler yerine tedavi olmayı da tercih edebilirler.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Tedavi yöntemleri nelerdir?

​

Fibroadenomlarda klasik tedavi yöntemi operasyonla kitlenin alınmasıdır (lampektomi). Ancak cerrahi operasyon aşağıdaki sakıncaları nedeniyle hastalar tarafından fazla tercih edilmemektedir:

1. Cerrahi operasyonla memede estetiği bozan bir kesi izi oluşabilir.

2. Alınan kitlenin sayı ve büyüklüğüne bağlı olarak memede çöküntü ve deformasyon olabilir.

3. Operasyon yarasının yarattığı nedbe dokusu bir çekinti oluşturarak mamografi ve ultrasonlarda kanseri taklit eden kafa karıştırıcı görünümlere yol açabilir.

4. Çok sayıda fibroadenomu olanlarda bu riskler katlanarak artar bu nedenle bu tür olgularda cerrahi tedavi kabul edilebilir bir seçenek olmaktan çıkmaktadır.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Cerrahi dışı tedavi yöntemleri:

​

Meme fibroadenomları cerrahi dışı bazı yöntemlerle kolayca tedavi edilebilirler. Bu yöntemler iki gruba ayrılabilir:

1. Fibroadenomları ameliyatsız olarak dışarı alan yöntemler (Vakum biyopsi sistemi, BLES)

​

a. Vakum biyopsi sistemi: Bu yöntem aslında memedeki kitlelerden daha fazla örnek almak için geliştirilmiş ancak sonra tedavi için de kullanılmaya başlanmıştır. Vakum biyopsi sisteminde, 3-4mm kalınlığında bir iğne ile ciltten girilerek iğne kitleye yerleştirilir. Cihaz çalıştırıldığında iğnenin içinde yer alan kesiciler hem dokuyu kendilerine çekerler (vakum) hem de sürekli olarak şeritler halinde keserler. Bu şeritler ince bir hortum aracılığıyla dışarıdaki bir haznede toplanır. Ultrasonda kitlenin tamamının alındığı görüldüğünde iğne çekilir ve işlem sonlandırılır. Vakum biyopsi sistemi ile 3-4 cm çaplı bir fibroadenom bile 15 dakika içinde dışarı alınabilir. 

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

b. BLES yöntemi: İngilizce, Breast Lesion Excision System (meme kitlelerini çıkarma sistemi) teriminin baş harflerinden oluşan BLES yöntemi son 5 yılda dünyada yaygınlaşan yeni bir tedavi şeklidir. BLES iğnesinin içinde radyofrekans enerjisiyle dokuyu yakarak kesen özel teller vardır. İğne, ultrason rehberliğinde kitlenin kenarına yerleştirilip cihaz çalıştırıldığında bu teller iğneden çıkarak fibroadenomun çevresindeki dokuyu yakarak keserler ve fibroadenomu bir kepçe gibi kavrarlar. Çevre dokudan ayrılan fibroadenom daha sonra iğneyle birlikte küçük bir kesiden tek parça halinde dışarı çıkartılır. 

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

2. Fibroadenomları dışarı almadan memede tahrip ederek küçülten yöntemler (Kriyoablasyon, HIFU)

​

a. Kriyoablasyon: Kriyoablasyon vücudumuzdaki tümörleri dondurarak öldüren ve başta prostat ve böbrek tümörleri olmak üzere birçok kanser türünde başarıyla kullanılan bir yöntemdir. Meme fibroadenomlarında da başarıyla uygulanmış ve 2002 yılında Amerikan Gıda ve İlaç Konseyi (FDA) tarafından fibroadenom tedavisi için onaylanmıştır. Kriyoablasyonda, ciltte kesi yapılmadan ince bir iğneyle fibroadenoma girilir ve kitle -20 ile -80 dereceye kadar soğutulur. Dondurularak canlılığını kaybeden fibroadenom kitlesi aylar içinde gittikçe küçülür. Yapılan çalışmalarda, kriyoablasyondan sonra, fibroadenomların %90 ının bir yıl sonra ele gelmeyecek kadar küçüldüğünü göstermiştir. 

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

b. HIFU (Hayfu): İngilizce, High Intensity Focused Ultrasound (yüksek yoğunluklu odaklanmış ultrason) teriminin baş harflerinden üretilen HIFU (Hayfu okunur), dışarıdan gönderilen ses dalgalarını bir mercek yardımıyla vücudun içine odaklayarak dokuları ısıtan ve tümörleri öldürebilen bir yöntemdir. Son yıllarda bu yöntem meme fibroadenomları ve tiroid nodüllerinin tedavisinde de kullanılmaya başlanmış ve başarılı sonuçlar elde edilmiştir. HIFU tedavisinden sonra, tıpkı kriyoablasyondan sonra olduğu gibi, fibroadenomlar gittikçe küçülürler ve bir süre sonra ele gelmez olurlar. 

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Hangi yöntem daha uygundur?

Fibroadenomların tedavisinde kullanılan bu yöntemlerin hepsi lokal anestezi altında yapılır, ağrısızdır, hastanede yatış gerektirmezler ve meme estetiğini bozmazlar. Yine de, her tedavi yönteminin kendine özgü avantaj ve dezavantajları vardır ve en uygun yöntem seçilirken bunlar gözönüne alınmalıdır. Hangi hastada hangi tedavi yönteminin seçileceğine, bu avantaj ve dezavantajlar yanında, fibroadenomların sayısı, büyüklüğü, cilde olan uzaklıkları, memenin yapısı ve hastanın beklentilerini gözönüne alarak işlemi yapacak olan girişimsel onkoloji uzmanı karar vermelidir.

​

Video bilgilendirme "meme fibroadenomlarında ameliyatsız tedavi yöntemleri"

​

​

​

​

​