​

Hemanjiomlar, vücudumuzdaki kan damarlarının iç tabakasını oluşturan endotel hücrelerinden köken alan iyi huylu tümörlerdir. Yapısal olarak pembe-mor renkli içleri kanla dolu boşluklardan oluşurlar. Hemanjiomlar, kapiller ve kavernöz olarak iki gruba ayrılırlar. Kapiller hemanjiomlarda, kanla dolu boşluklar küçüktür ve görünüm daha çok çileğe benzer. Kapiller hemanjiomların çoğu doğumda ortaya çıkar, ilk 1-2 yaşta hızlı büyürler ve sonra %90 ı 2-3 yaşına kadar kendiliğinden kaybolurlar. Bu nedenle, kapiller hemanjiomu olan bebeklerde, herhangi bir tedavi yapılmadan önce mümkünse en az 3 yaşına kadar beklenmelidir.

 

Kavernöz hemanjiomlarda ise kanla dolu boşluklar daha büyüktür ve bu boşluklarda çok yavaş olarak akan toplardamar kanı bulunur. Kavernöz hemanjiomlar aynı zamanda venöz malformasyon olarak da adlandırılırlar. Kapiller hemanjiomların tersine, kendiliklerinden kaybolmazlar, hatta yaşla büyüme gösterirler. Kavernöz hemanjiomlar vücudun her yerinde görülebilirler, ancak en sık karaciğer, omurga kemikleri ve kol ya da bacaklarda yerleşim gösterirler.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Kavernöz hemanjiomlar, yerleştikleri yere göre bazı şikayetlere yol açabilirler. Karaciğerdekiler ağrı, nadiren de kanamaya yol açabilirler.  Omurgadakiler ağrı yapabilir, bazen de omuru zayıflatarak çökme kırıklarına neden olabilirler. Kol ve bacaktaki kavernöz hemanjiomlar ise en çok ağrı, şişkinlik ve görüntü bozukluğu yaparlar. Kavernöz hemanjiomlar büyür ya da şikayetlere yol açarsa genellikle tedavi edilmeleri gerekir.

​

Hemanjiomlarda ameliyatsız tedavi yöntemleri nelerdir?

Hemanjiomlarda klasik tedavi yöntemi cerrahi operasyondur. Cerrahi tedavi bazı hemanjiom tiplerinde oldukça kolay ve yüz güldürücüdür. Ancak, özellikle karaciğer hemanjiomlarında ve omurga hemanjiomlarında operasyon risklidir. Bu bölgelerde mümkünse cerrahi dışı tedaviler tercih edilmelidir. Kol ve bacaktaki kavernöz hemanjiomlar da bazen derinde, kas içi yerleşim gösterebilir ve çok odaklı olabilir. Bu tür hemanjiomlarda da cerrahi sıkıntılıdır ve mümkünse öncelikle diğer tedavi yöntemleri tercih edilmelidir. Sık rastlanan kavernöz hemanjiom tiplerinde uygulanan cerrahi dışı tedaviler şunlardır:

​

a. Atardamar (arteryel) tedavileri:

Atardamar tedavilerinde amaç, kasıktan anjio yöntemiyle girerek hemanjiomu besleyen damarları tespit etmek ve bu damarları küçük taneciklerle tıkamaktır (embolizasyon). Bazı hemanjiomlarda, etkinliği artırmak için tıkayıcı maddelere "bleomisin" gibi bir antibiyotik de karıştırılabilir (kemoembolizasyon). Hem embolizasyon hem de kemoembolizasyonda, hemanjiomu besleyen atardamarlar tıkanır ve kitle bir miktar küçülür. Gerekirse, işlemler tekrarlanarak kitlenin daha fazla küçülmesi sağlanabilir.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

b. Perkütan ablasyonlar:

Perkütan ablasyon, vücudumuzdaki bir tümörün özel iğnelerle yakarak, dondurularak ya da yüksek elektrik akımı verilerek tahrip edilmesi demektir. Hemanjiomlarda tercih edilen perkütan ablasyon yöntemi mikrodalga, lazer ve radyofrekans gibi "yakma" tedavileridir. Bu tedaviler lokal anestezi ve sedasyon altında, ciltten ultrason rehberliğinde yerleştirilen bir iğne ile yapılır. İğne ile hemanjiomun her bölgesi yakılarak tahrip edilir, tedaviden sonra aylar içinde hemanjiomda bariz küçülme meydana gelir. Perkütan ablasyon da gerekirse tekrarlanarak kitlenin daha da küçülmesi sağlanabilir.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

 

 

​

​

Hem embolizasyon / kemoembolizasyon hem de perkütan ablasyon hemanjiomları küçülterek hem ağrı, bası gibi şikayetleri giderir hem de hemanjiomların kanama riskini çok azaltır. Bazı hastalarda, her iki tedavi yöntemini de uygulamak gerekebilir. Hangi hastada hangi yöntemin hangi sırayla uygulanacağına, bu tedavi yöntemleri ve hemanjiomlar konusunda deneyimli uzman hekimler karar vermelidir. Sık rastlanan hemanjiom tipleri ve ameliyatsız tedavi yöntemleri aşağıda anlatılmıştır.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

Karaciğer hemanjiomları:

Karaciğer hemanjiomları sıktır ve çoğunluğu küçüktür. Ultrason, tomografi ve emar da görünümleri genellikle çok tipiktir ve biyopsi yapılmadan tanı konabilir. Ancak bazen, hemanjiomlar görünüm olarak kanserle karışabilirler ve bu durumda iğne biyopsisi ile tanıyı kesinleştirmek gerekir. Hemanjiomlarda, kanama korkusu nedeniyle biyopsi yapmaktan çekinilir. Oysa, hemanjiomu oluşturan kan damarları toplardamar olduğundan, kişide bir kanama eğilimi yoksa biyopside kanama olma riski yüksek değildir. Trukat (kor) biyopsi yöntemiyle yapılan biyopsilerde hemanjiomda tipik kan damar kesitleri ve endotel hücreleri görülerek kolayca tanı konabilir. 

​

Tanı konduktan sonra, hemanjiom küçükse ve şikayet yapmıyorsa sadece takip yeterlidir. Ancak büyük hemanjiomlar, özellikle karaciğerin kapsülüne komşu ise kanama riski daha yüksektir ve genellikle tedavi gerekir. Aynı şekilde, hemanjiomlar ağrıya neden oluyorsa da tedavi tercih edilir. Karaciğer hemanjiomlarında günümüzde tercih edilen tedavi yöntemleri embolizasyon/kemoembolizasyon ve perkütan ablasyon dur. Genel olarak perkütan ablasyon daha etkilidir. Bazı hastalarda her iki yöntemi de uygulamak gerekir. Tedavilerden sonra, çapları 20 cmyi aşan büyük hemanjiomlarda bile ileri derecede küçülme görülebilir.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

Video bilgilendirme: Karaciğer hemanjiomlarında ameliyatsız tedavilerimiz

​

Omurga hemanjiomları:

Omurga da hemanjiomların sık olarak yerleştiği bir bölgedir. Omurga hemanjiomları bir ya da birden fazla omuru tutabilir. Yavaş olarak büyürler ve omurun kemik yapısını zayıflatırlar. Bunun sonucu olarak omurda çökme, kamburluk ve ağrı gelişebilir. Nadiren omurun arka tarafına doğru büyüyerek omuriliğe bası yapabilir ve felce kadar giden problemlere yol açabilirler. 

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Omurga hemanjiomları kemikte belirgin zayıflama, çökme ya da ağrı gibi problemlere yol açarsa tedavi edilirler. Tedavide bazı durumlarda atardamardan embolizasyon yapılabilir. Bazı durumlarda ise, tomografi kılavuzluğunda kemiğe direkt olarak girilerek hemanjiomu tahrip eden bazı ilaçlar verilebilir (skleroterapi) ya da hemanjiom içine özel bir çimento enjekte edilerek omur sağlamlaştırılır ve çökmesi emgellenir. 

​

Ekstremite (kol, bacak) hemanjiomları:

Kol ve bacaklar (ekstremite) ile yüz de hemanjiomların sık yerleşim gösterdiği bölgelerdir. Bu bölgelerdeki hemanjiomlar cilt altına ya da kas içine yerleşim gösterebilirler, tel ya da çok sayıda olabilirler. Bazı durumlarda damar, sinir ve tendon gibi önemli yapıları sarabilirler. Bu tür hemanjiomların, öncelikle renkli Doppler ultrasonografi ile arteriovenöz malformasyon (AVM) denilen benzer görünümlü kitlelerden ayırd edilmesi gerekir.  AVM ler, atardamardan zengin damarsal kitlelerdir ve içlerinde renkli Dopplerde yüksek hızlı (high-flow) akım saptanır. Tedavide öncelikle anjio ile embolizasyon yapılır, bazı durumlarda ilave olarak cerrahi uygulanır. Hemanjiomlarda ise Doppler ultrasonda yavaş akım (low-flow) vardır, tedavide embolizasyonun yeri yoktur. Cilt altına yerleşim gösterenler hem cerrahi hem de girişimsel yöntemlerle kolayca tedavi edilebilirler. Kas içine yerleşimli hemanjiomların cerrahi ile tamamen alınabilmesi güçtür bu nedenle ön planda girişimsel tedaviler tercih edilir. Bu tür tedavilerin en sık uygulananı skleroterapidir. Skleroterapide, ultrason rehberliğinde iğnelerle hemanjiomun içine girilir ve damarları tahrip eden alkol, köpük ve bleomisin gibi maddeler enjekte edilir. İyi bir sonuç almak için skleroterapinin belli aralıklarla en az bir kaç kez yapılması gerekir.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

 

 

​

​

Skleroterapi ile yeterince küçülmeyen hemanjiomlarda perkütan ablasyon uygulanabilir. Bu amaçla en çok uygulanan teknik lazer ablasyonudur. Bu işlemde, ultrason rehberliğinde lazer fiberi ile hemanjioma girilir ve hemanjiom ısı etkisiyle yakılarak tahrip edilir. Bu işlem mutlaka tecrübeli ellerde ultrason rehberliğinde yapılmalı ve sinir, damar ve tendon gibi yapılar özel tekniklerle korunmalıdır. 

​

​

​

​