Desmoid tümörler

Desmoid tümörler, agresif fibromatozis olarak da adlandırılan nadir rastlanan tümörlerdir. Bağ dokusundaki “fibroblast” isimli hücrelerden kaynaklanırlar. Klasik kanserler gibi uzak metastaz yapmazlar, ancak bulundukları bölgede agresif bir seyir gösterirler (lokal-agresif). Bu nedenle, hem iyi huylu hem de kötü huylu tümör özelliklerini taşırlar.

Desmoid tümörler her yaşta görülebilir, ancak en sık genç-orta yaşlı kadınlarda rastlanır. Karın içinde yerleşen desmoid tümörler, genellikle Gardner Sendromu denen ve kalın barsakta polip oluşumlarıyla seyreden bir hastalıkla beraber görülürler. Karın dışında yerleşen (ekstraabdominal) desmoid tümörler ise en sık kol ve bacaklar ile karın ön duvarıda, cilt altında görülürler. Bu tür desmoidler gebelik, cerrahi operasyon, travma geçirenlerde ve östrojen ilaçları alanlarda daha sık rastlanırlar.

Desmoid tümörlerde klasik tedavi, tümörün geniş olarak çıkarılmasıdır. Ancak cerrahi operasyondan sonra, %70 lere varan oranda tümör aynı bölgeden yeniden çıkar (lokal nüks). Bu tür olgularda ve cerrahiye uygun olmayan hastalarda radyoterapi yapılabilir. Ancak tümör, tekrarlayan operasyon ve radyoterapiye rağmen yeniden nüksedebilir. Nükseden tümör, o bölgedeki organlara zarar verebilir, hatta bazı durumlarda ölüme yol açabilir. Bazı olgularda, karaciğer kanserinde kullanılan bazı kemoterapi ilaçlarıyla iyi sonuç alındığı bildirilmiştir.

Desmoid tümörlerde son yıllarda yaygınlaşan bir tedavi yöntemi de perkütan ablasyondur. Özellikle kriyoablasyon (dondurma) yöntemiyle oldukça başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Son yayınlanan 10 yıllık bir çalışmada, hastaların yaklaşık %95 inde lokal tümör kontrolünün sağlandığı ve tümöre bağlı ağrıların giderildiği gösterilmiştir. Varisson Radyoloji merkezlerimizde de kriyoablasyon tedavisi desmoid tümör hastalarında yaklaşık 15 yıldır başarıyla uygulanmaktadır.

Nasıl yapılır?

Desmoid tümörler genellikle cilde yakın yerleşimli olduklarından ultrasonla rahat görülürler. Bu nedenle kriyoablasyon işlemi genellikle ultrason eşliğinde bazen de ultrason + tomografi rehberliğinde yapılır. Kriyoablasyon ağrısız olduğundan, işlem için lokal anestezi ve hafif sedasyon yeterlidir. Önce ciltten tümöre giriş noktası ultrason ve tomografi yardımıyla belirlenir, sonra da bu bölge lokal anestezi ile uyuşturulur. Daha sonra kriyoablasyon iğneleri ultrason ve tomografide görerek tümör içine yerleştirilir. Kullanılacak iğne sayısı tümörün büyüklüğüne göre değişir; tümör ne kadar büyükse o kadar fazla sayıda iğne yerleştirmek gerekir. İğneler yerleştirildikten sonra cihaz çalıştırılır ve dondurma başlatılır. İşlem sırasında oluşan buz topu (iceball) ultrason ve tomografide kolayca görülebilir. Böylece, tümörün tamamının dondurulması ve çevre dokuların korunması kolaylaşır. Yaklaşık yarım saat kadar süren dondurma işleminden sonra iğneler çekilir ve işlem sonlandırılır. Hastaların çoğu aynı gün evlerine dönebilir.

Video bilgilendirme: "Desmoid tümörlerde kriyoablasyon tedavisi"

Neden kriyoablasyon?

Kriyoablasyon, aşağıdaki avantajları nedeniyle desmoid tümörlerde son yıllarda gittikçe daha sık olarak uygulanmaktadır:

Lokal anestezi altında yapılır, ağrısızdır, kesi, dikiş, yara izi yoktur.Hasta bir süre gözlendikten sonra evine gidebilir.
İşlem sırasında ablasyon alanı (buztopu) ultrason ve tomografide görülebildiğinden çevre dokular daha kolay korunabilir.
Kriyoablasyon tümör içindeki ve çevresindeki sinirleri öldürdüğünden tümöre bağlı ağrılar genellikle ortadan kalkar.
Kriyoablasyondan sonra, tümör canlılığını kaybeder ve gittikçe küçülür.
Tümör yeniden çıkarsa, 2. ve 3. defa ameliyat daha zordur, radyoterapi ise ikinci kez verilemez. Oysa kriyoablasyon aynı bölgede defalarca tekrarlanabilir.
Radyoterapi verilen bölgede, ileride kanser oluşumu riski vardır, oysa kriyoablasyonda böyle bir risk yoktur.

Bu avantajlarından dolayı, Varisson Radyoloji Merkezlerimizde kriyoablasyon yöntemi tüm desmoid tümör hastalarında ilk uyguladığımız tedavi yöntemi durumuna gelmiştir.